Hoewel je als MKB-er weet dat ondernemen toch vooral een praktische bezigheid is, kunnen economen alle bedrijven bij elkaar opgeteld in complexe theoretische modellen gieten. Ja een model is een vereenvoudigde versie van de werkelijkheid, gniffelden wij vroeger op school al. Kijk maar naar de Miss World verkiezingen. Maar het prettige aan een model is ook dat er een zekere voorspellende waarde van uit gaat, op basis waarvan je je kunt voorbereiden op de toekomst.
Uit het niets
Als alle bedrijven bij elkaar opgeteld meer verkopen, dan verdienen ze meer en kunnen ze weer meer investeren en dan verdienen ze weer meer. Dat is een economische wetmatigheid. In het afgelopen decennium van economische rugwind is veel geïnvesteerd, omdat ondernemers geen reden hadden om anders te denken, de modellen gaven daar immers geen enkele reden toe. Toen, BAM uit het niets, verscheen er opeens een zwarte zwaan.
Zeldzaam
In de theorie staat een zwarte zwaan voor onvoorspelbare gebeurtenissen die een enorme impact hebben, maar die niemand zag aankomen. Zwarte zwanen zijn uiterst zeldzaam dus je houdt er bij een wandeling door de Oostvaardersplassen geen rekening mee dat er plots eentje voorbijvliegt. Zo werkt het in de economie ook. Niemand zag deze coronacrisis aankomen, ondanks dat je ergens op internet altijd wel een ziener kunt vinden die achteraf bekeken gelijk had. Google Bill Gates maar op zijn TED Talk ‘The Next Outbreak’ (2014), waarin hij naar aanleiding van de Ebola-uitbraak oproept tot een betere voorbereiding op een onvermijdelijke nieuwe pandemie.
Ziener
Ik gebruik de term 'ziener' overigens niet geheel toevallig, want dit is ook de tragische week dat de briljante Asterix-tekenaar Albert Uderzo is overleden. De ziener, uit mijn geboortejaar 1972, was één van de beste strips die hij tekende. De voorlaatste Asterix, overigens al lang niet meer getekend door Uderzo, was getiteld: 'De Race door de Laars' (2017). Een verhaal waarin, geheel toevallig, een gemaskerde menner genaamd coronavirus een hoofdrol speelt, naast zijn hulpje Bacillus. Bizar hè? Maar ik dwaal af, terug naar de zwarte zwaan. Niemand zag deze crisis aankomen en daarom raakt hij die ons ook zo vol in het gezicht. Daar komt bij dat we niet weten hoelang deze periode gaat duren. We doen op dit moment bij Horizon een belactie naar 200 Flevolandse MKB-ers. Ik kan nu al zeggen dat een substantieel deel van de Flevolandse bedrijven hard wordt geraakt.
Steunmaatregelen
Toch zie ik twee lichtpuntjes: in de eerste plaats werken Rijk, provincie en gemeenten op dit moment aan een enorm pakket steunmaatregelen dat de economie aan de gang moet houden. Hopelijk heeft dit hetzelfde effect als de mysterieuze toverdrank uit Asterix en kan hiermee de crisis worden overwonnen. Horizon werkt momenteel hard om, met advies en financiering, deze maatregelen direct in de kassa bij de Flevolandse ondernemers te laten landen.
Kracht en creativiteit
Het tweede lichtpuntje is diezelfde zwarte zwaan. Omdat deze crisis geen fundamentele weeffout is in ons economische systeem, zal de economie ook weer sneller overeind kunnen krabbelen dan na 2008. Toen de financiële sector de hele economie in haar val meesleurde. Laten we daarom hopen dat de kracht en creativiteit van onze ondernemers, gesteund door de overheid, ervoor kan zorgen dat de zwarte zwaan ook snel weer wegvliegt. Ik wens u veel succes in deze moeilijke periode, en boven alles, een goede gezondheid.
Gastcolumn van Marco Smit voor Provincie Flevoland. Marco Smit is directeur van Horizon
Handige links (update):